ก่อนเริ่มจัดฟัน ควรรับรู้ถึง แผนการรักษา และผลการรักษา ที่เกี่ยวข้องกับการจัดฟันที่่จะต้องใช้เวลาหลายเดือน หรือหลายปี

• เหตุผลที่ต้องการจัดฟัน

ก่อนเริ่มการรักษา ทันตแพทย์จะทำการตรวจ วินิจฉัย และ อาจมีการพิมพ์ปากเพื่่อทำแแบบปูนปลาสเตอร์ ถ่ายภาพรังสี ถ่ายรูปภาพ หรืออื่นๆ เพื่อช่วยในการวางแผนการรักษา ท่านควรบอกเหตุผลที่ท่านต้องการจัดฟันให้ทันตแพทย์ทราบเพื่อที่ี่จะได้วางแผนให้ตรงกับความต้องการของท่าน เช่น ฟันซ้อนเกไปเป็นระเบียบ ฟันยื่น ต้องการปิดช่องว่างของฟันที่ถูกถอนออกไป ฟันล่างครอบฟันบน ต้องการใส่เหล็กดัดฟันตามแฟชั่น เป็นต้น

• รับทราบ มีส่วนร่วมในการวางแผน และตกลงแผนการรักษา  

ก่อนเริ่มจัดฟัน ปกติทันตแพทย์จะเสนอแผนการจัดฟัน ว่าตลอดช่วงเวลา 2 ถึง 4 ปีข้างหน้า ทันตแพทย์จะทำอะไรกับฟันของท่านบ้าง บางกรณีทันตแพทย์จะนำเสนอแผนการรักษามากกว่าหนึ่งแผน ซึ่งท่านควรมีส่วนร่วมในการเลือกแผนการรักษา ที่ี่ตรงกับความต้องการ คำศัพท์ของหมอจัดฟันอาจเป็นข้อมูลพื้นฐานช่วยในการสื่อสารกับทันตแพทย์ ท่านยังมีสิทธิสอบถามถึงผลการรักษาที่ี่จะได้รับผล ข้างเคียง หรื่ออื่นๆ เมื่อท่านยอมรับแผนการรักษาที่ี่ได้ตกลงกัน จะทำให้การจัดฟันอยู่บนพื้นฐานของความเข้าใจกันระหว่าง ผู้ป่วยและทันตแพทย์ 

• ระยะเวลาในการรักษา

ท่านควรทราบระยะเวลาโดยประมาณในการจัดฟันจากทันตแพทย์ เพื่่อใช้ในการวางแผนการในอนาคตของท่าน เช่น ท่านจะไปเรียนต่อในที่ที่ี่ห่างไกล หรือจะแต่งงาน หรือรับปริญญา ในไม่กี่เดือนข้างหน้า และช่วยให้ท่านมิต้องมาบ่นภายหลังว่า

"จัดฟันมา 5 ปีแล้วยังไม่เสร็จ และยังไม่รู้ว่าต้องจัดอีกกี่ปี"

• ผลการรักษาตามแผนการรักษาที่ี่ท่านได้ตกลงไว้กับทันตแพทย์

จากการที่ี่ทันตแพทย์ได้นำเสนอแผนการรักษาให้ท่านเลือก และท่านได้ซัักถามถึงขั้นตอนการรักษาอย่างละเอียด ตกลงเลือกแผนการรักษาแล้ว ท่านควรทราบถึงผลการรักษาที่ท่านจะได้รับ หรือ ผลการรักษาที่อาจจะคลาดเคลื่อน จากแผนการรักษาที่ี่ท่านควรทราบเบื้องต้น ดังนั้นการที่ี่ท่านจะเรียนรู้คำศัพท์หมอจัดฟันเบื้องต้น จะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการสื่อสารกับทันตแพทย์ และเพื่อความเข้าใจในผลการรักษาที่ี่จะเกิดขึ้น และหลีกเลี่ยงคำบ่นที่ี่พบบ่อยๆ เช่น

"จัดฟันแล้วทำไมยังมี่ช่องว่างที่จะต้องใส่ฟันปลองอีก"

"จัดฟันแล้วทำไมต้อง ฟันยังยื่นอยู่"

"จัดฟันแล้ว ฟันยังเบั้ยว Midline บน-ล่างไม่ตรงกัน"

• ผลข้างเคียงที่ี่อาจเกิดขึ้ึ้นได้ตามแผนการรักษา
  เป็นธรรมชาติที่ี่เราได้ลิ่ิ่งที่ี่ต้องการ และต้องเสียบางสิ่งออกไป เช่น ต้องถอนฟันบางซื่อเพื่อแลกฟันการเรียงตัวของฟันอย่างเป็นระเบียบ ผลข้างเคียงที่ี่เกิดจากการจัดฟันมักอยู่ในระดับที่ี่ยอมรับได้ และบางครังก็เป็นการยาก ที่จะพยากรณ์ถึงความรุนแรงของผลข้างเคียงที่ี่จะเกิดขึ้น แต่การที่ี่ท่านทราบถึงผลข้างเคียงที่ี่เกิดขึ้น วิธีการมีส่วนร่วมของท่าน ในการลดความรุนแรงของผลข้างเคียง และการติดตามเฝ้าระวังดูผลข้างเคียงที่ี่อาจเกิดขึ้น จึงเป็นสิ่งจำเป็น ซซึ่งแผนการรักษาแต่ละอย่างมีผลข้างเคียงต่างกัน ทันตแพทย์ที่จะจัดฟันสามารถอธิบายในสิ่งเหล่านี้ี้ได้ดีที่สุด และวางแผนในการติดตามผลข้างเคียงที่ี่อาจเกิดขึ้นร่วมกัน